بازی کودکانه گرگ و برهّ

یکی از بازی های قدیمی کودکان افغانستان، بازی گرگ و برّه است. این بازی مثل بازی های کودکانۀ دیگر، طرفداران بسیار دارد. بیشتر در آبادی ها وروستاهای دوردست افغانستان، مخصوصا در ولایت های هزارستان بازی میشود. گاهی دیده شده که این باز ی روستایی، فراتر از قریه و محل، در مکتب ها نیز رسیده است. دانش‌آموزان با معلم های شان در ساعت ورزش گرگ و برّه بازی می کنند. اما در ولسوالی های ولایت غزنی این بازی علاقه مندان زیاد دارد.

در این بازی جذاب تعداد باز یکنان آزاد است. تعداد کودکان و نوجوانان هر چه زیادتر باشد، به همان اندازه بازی پرشور تر و هیجان انگیز خواهد بود. اما کمترین بازیکن، در این بازی باید چهار نفر باشد. دو نفری که در نقش گرگ و برّه بازی می‌کنند و دو نفر دیگر که بتوانند، دست در دست هم حلقۀ محافظتی که در اصطاح بازی به آن « قوریه » گفته می شود، برای نجات جان برّه بسازند.

عکاس: همدرد رضایی

بازی «گرگ و برّه » سه شخصیت اصلی دارد. یکی کودکی که نقش گرگ را بازی می‌کند. دیگری که شخصیت برّه را بازی می کند. شخصیت سوم این بازی کودکان و نوجوانانی است که با شادمانی دست به دست هم می‌دهند تا برای برّه «قوریه یا قوتو » را می سازند. شخصیت گرگ، همیشه با خوی وحشی گری اش به دنبال شکار برّه است. تلاش می‌کند که برّه را بیرون از قوتو بیابد و شکار کند. چون که اجازه ندارد برای شکار برّه داخل حلقه شود. برّه هم همیشه با شیطنت‌هایی که دارد، گرگ را بیشتر عصبانی می‌کند. کودکی که نقش گرگ و برهّ را بازی می کند گاهی برای هیجان بازی از حلقه خارج می شود و پیش از آن که شکار شود، دوباره وارد حلقه می‌شود. کودکانی که دست به دست هم داده‌اند و دایرۀ کلان انسانی مانند قوتوی برّه ساخته‌‎اند.آ نها نیز با صدا و حرکتشان هیجان بازی را بیشتر می‌کنند. این بازی تا وقتی که گرگ، برّه را شکار نکرده ادامه می‌یابد. هرگاه گرگ موفق به شکار برّه در خارج از قوتو شد، بازی به نفع گرگ به پایان می‌رسد. اما تا زمانی که برّه شکار نشده بازی ادامه می‌یابد.

نقش اصلی را در این بازی بیشتر نوجوانانی می‌پذیرندکه در دویدن و سرعت عمل تیز و چالاک باشند. پیام اخلاقی این بازی گروهی  در این است که برّه نمایندۀ بی‌گناهی و مهربانی است. گرگ هم نمایندۀ وحشی گری و دشمنی. کودکان حلقۀ حمایتی نماد برادری و دوستی که به کودکان یاد می‌دهد اگر همه با هم باشیم، می‌توانیم خانه و روستای خود را از حملۀ وحشی‌ترین گرگ هم نجات بدهیم.

منتشر شده در شماره 60 ماهنامه باغ کودکان و نوجوانان افغانستان