تریاک، بهانه‌ای برای تشدید جنگ و جابجایی افراط‌گرایان در شمال

شمال از چندی بدینسو شاهد خونین‌ترین جنگ‌‌ها میان نیروهای امنیتی افغان وگروه طالبان بوده‌است. این درگیری‌ها زمانی افزایش یافت که حکومت برای سرکوب و مهار این جنگ اقدامات جدی و کارساز را که بتواند آن را در کنترول خود داشته باشد، انجام نداده است. دوبار سقوط ولایت قندوز به دست طالبان و افزایش جنگ درحومه‌های این شهر نگرانی از سقوط بار سوم این ولایت بدست این گروه می‌رود.

پس از اعلان جنگ بهاری گروه طالبان تحت نام منصوری، جنگ و درگیری در نقاط شمال و شمال شرق کشور افزایش یافته است.  گروه طالبان نیز اعلام داشته که جنگ منصوری شان متمرکز بر ولایات شمال و شمال شرق کشور خواهد بود، که سقوط ولسوالی زیباک، قلعه ذال و افزایش جنگ ودرگیری در سایر ولسوالی‌های بدخشان، تخار و قندوز  یک تصویر ناخوشایند را از سال پیش رو برای صفحات شمال کشور را ارایه می‌کند. افزایش ناامنی، سربازگیری گروه‌های افراطی طالبان وداعش و کشیده‌شدن دامنه‌های درگیر به ولایات شمال زمانی بیشتر می‌شود که از جابجایی و راه‌افتادن سیل از آدم‌های مشکوک و ناشناخته دراین ولایات گزارش می‌شود.

ده روز قبل نیروهای امنیتی ولایت بلخ در دروازه وردی شهر مزارشریف از داخل شدن افرادی به این شهر جلوگیری کرد که به گفته آنان، این افراد مشکوک بوده و احتمال می‌رود که با گروه طالبان وابستگی داشته باشد. این افراد از دو هفته قبل به اینسو به شکل گروهی به سمت شمال کشور راه افتاده که براساس امارهای غیر رسمی تعداد آنان بیشتر از دو هزار تن گفته شده است. راه افتادن این افراد به سمت شمال و شدت گرفتن جنگ در ولایات شمالی بی‌ربط بوده نمی‌تواند واز جانب دیگر مسافرت اینگونه افراد نگرانی‌های جدی را میان شهروندان خلق کرده است.

قبل از این نیز نیروهای امنیتی در ولایت پروان و کاپیسا افرادی را دستگیر کرده بودند که در میان موترهای مواشی خودرا جا زده بودند، تا خودرا به ولایت شمال افغانستان برسانند. با نشر گزارش‌ها و انتقادات شهروندان از مسافرت افراد مشکوک به سمت شمال، والی ولایت بلخ خود دست به کار شد و اعلام کرد که این افراد کارگرانی هستند که از ولایات جنوبی برای جمع‌آوری حاصلات تریاک به این ولایت آمده‌اند.

با وجودیکه نیروهای امنیتی و شخص والی ولایت بلخ از کارگر بودن این افراد اطمنان داده‌اند، اما هنوز شهروندان نتوانسته اطمنان حاصل کنند؛ زیرا گزارش‌ها ناشی از آنست که دراین اواخر تعدادی زیادی از نیروهای گروه طالبان به بهانه‌ای جمع‌آوری حاصلات تریاک به این ولایات رفته‌اند. این نگرانی زمانی بیشتر می‌‎شود که دو تن از فرماندهان ارشد گروه طالبان که قبلا در ولایت هلمند مصروف نبرد با نیروهای امنیتی افغان بودند دراین ولایت شناسایی شده‌اند که مصروف نیش زنی و جمع‌آوری حاصلات تریات در ولسوالی شولگره ولایت بلخ می‌باشند.

عبدالعزیز صفدری خبرنگاری که از چند سال بدینسو در ولایت هلمند مصروف کارهای رسانه‌ای و خبرنگاری می‌باشد، درصفحه فسبوکش نوشته" دوتن از قومندان‌‎های جنگ طالبان در هلمند بود، حالا به ولایت بلخ برای نیش زدن یا جمع‌آوری تریاک رفته است.  این دو را من می‌شناسم اما بدون شک ده‌ها تن دیگر شان نیز رفته است، کسی نیست شناسایی و بازداشت نماید". تایید کوچ فرماندهان طالبان از هلمند به بلخ گواه اینست که شمال در انتظار جنگ‌های خونین خواهد بود.

سوال پیش می‌آید که آیا تریاک بهانه‌ای برای گسترش قلمرو جنگ در ولایات شمال نیست؟ براساس گزارش‌های منتشرشده در رابطه به کشت کوکنار درولایت بلخ، کشت کوکنار دراین ولایت به شکل بی‌پیشنیه‌ای افزایش یافته است. این افزایش بی‌پیشینه کشت کوکنار در بلخ این شک و گمانه‌زنی‌ها را بیشتر می‌سازد که کشت خشخاش در این ولایت سازمان یافته، برنامه‌ریزی شده و بهانه برای گسترش قلمرو جنگ در شمال افغانستان وبالخصوص بلخ است.

باافزایش جنگ در صفحات شمال، تاکنون چندین بار کشورهای آسیایی میانه وبالخصوص روسیه از حضور نیروهای افراط گرایان اسلامی، داعش و طالبان در نوارمرزی‌های شمال افغانستان ابراز نگرانی کرده‌است. با افزایش جنگ در ولایات شمال، روسیه نیز برای کنترول و مهار این جنگ بی‌تفاوت نمانده وبه گونه‌ای پنهانی وارد زد وبندهای جدید با گروه طالبان شده‌است. هرچند که روسیه همواره حمایت از گروه طالبان را رد کرده  و آنان را تشویق به مذاکره و گفت‌وگو با دولت افغانستان کرده‌است، اما فرمانده پولیس ارزگان گفته بود که یک هیئات بلند پایه روسی از این ولایت و جغرافیای تحت قلمرو گروه طالبان دیدن کرده‌است.

مسکو برای اینکه اتهامات وارده بر حمایت از گروه طالبان را رد  و انتقادات را کاهش دهد، تاکنون چند نشستی را برای کشانیدن طالبان به میز مذاکره و صلح با حکومت افغانستان در مسکو میزبانی کرده است، اما از آنجایکه تنش‌ها در سطح منطقه و جهان میان ایالات متحده امریکا وهم پیمانانش از روسیه و بعضی کشورهای دیگر بالا گرفته، روسیه بالمقابل بی‌تفاوت نبوده که یکی از موارد آن حمایت از گروه طالبان درافغانستان است.

با وجودیکه روسیه حمایت از گروه طالبان را رد می‌کند، اما از آنجایکه طالبان در تقابل با داعش و حکومت افغانستان قرار دارد؛ این زمینه را مساعد ساخته است که برای مهار داعش و سرکوب این گروه از طالبان حمایت کند, اما دراین میان ناتوانی حکومت در مدیریت اوضاع سبب شده‌ که زمینه مداخلات کشورهای همسایه و بالخصوص روسیه بیشتر شود.

حمایت از طالبان و مداخلات در امور افغانستان می‌تواند که دامنه‌ای جنگ را در نقاط مختلف کشور و بالخصوص شمال گسترش دهد و مدت زمانی این جنگ اعلان ناشده را نیز طولانی‌تر سازد. از جانب دیگر، طولانی‌شدن جنگ درکشور رابطه مستقیم با هزینه‌های مالی و جانی دارد که شهروندان افغانستان آن را می‌‎پردازد.

نشر شده در ویب سایت سفیر نیوز